Historię Warszawy i Polski budują jej bohaterowie. Każdemu z nas pojęcie „bohater” kojarzy się z osobą posiadającą supermoce, z człowiekiem, któremu udało się dokonać tego, czego nie potrafiłby ktoś przeciętny. Czy znasz bohaterów z Warszawy, którym udało się zmienić bieg historii i stać się najlepszym wzorem do naśladowania dla współczesnych? Nie mówimy o bajkowych postaciach, ale o zwykłych ludziach, których życie jest jak niesamowita powieść z ekscytującą fabułą – pisze warszawka.eu.
Uderzającym przykładem jest I. Sendlerowa, czyli kobieta, której życie i czyny na zawsze zapisały się w historii Polski. Jeśli mówimy o najbardziej znanych i wpływowych kobietach Warszawy, I. Sendlerowa jest uważana właśnie za jedną z nich. Kim jest I. Sendlerowa? Jak osiągnęła wieczną sławę i zmieniła sposób, w jaki myślimy o kobiecych bohaterkach? W naszym artykule porozmawiamy o życiu i czynach wybitnej I. Sendlerowej.
I. Sendlerowa to jedna z najwybitniejszych polskich osobistości życia publicznego, działaczka społeczna i sprawiedliwa wśród narodów świata. Jej życie i działalność powinny być najlepszym przykładem i inspiracją dla współczesnych kobiet.
Wczesne lata i działalność społeczna I. Sendlerowej
I. Sendlerowa urodziła się 15 lutego 1910 roku w Warszawie, w czasie, gdy miasto dopiero podnosiło się z wielkich powstań i zniszczeń, w polskiej rodzinie katolickiej. Jej ojciec był lekarzem, który całe swoje życie poświęcił leczeniu biednych Żydów i chrześcijan, którzy w tamtym czasie nie mieli możliwości otrzymania pomocy od państwa. Po śmierci ojca, matka Ireny otrzymała pomoc od przedstawicieli gminy żydowskiej. Pomogło to samej Irenie w nauce w szkole i wstąpieniu na Uniwersytet Warszawski, gdzie studiowała literaturę polską.
I. Sendlerowa od dzieciństwa była ściśle związana ze społecznością żydowską. Postanowiła kontynuować dzieło rodziców i od najmłodszych lat aktywnie pomagała Żydom. Irena nauczyła się nawet jidysz, co jeszcze bardziej zbliżyło ją do kultury i mentalności żydowskiej.
Podczas studiów na uniwersytecie Irena wyróżniała się na tle innych studentów. W tym czasie władze aktywnie propagowały odrzucenie społeczności żydowskiej, nawet rektor uczelni nakazał separację od Żydów podczas zajęć. I. Sendlerowa odmówiła wykonania takich nieludzkich rozkazów i demonstracyjnie komunikowała się i siedziała wyłącznie z Żydami. Z tego powodu już w młodym wieku Irena była narażona na prześladowania i dyskryminację wśród rówieśników.
Taka pozycja życiowa i polityczna nie przeszkodziła I. Sendlerowej w pomyślnym ukończeniu studiów na uniwersytecie. W 1932 roku dostała pracę, którą przyczyniła się do pomocy rodzicom i dzieciom z rodzin o niskich dochodach. 2 lata później, w 1934 roku Irena opublikowała swoje prace: „O dziecko nieślubne” i „Matka nieślubna w poradni prawniczej”. W tym samym czasie I. Sendlerowa pracowała w organizacji prawniczej, która pomagała bezrobotnym, ponieważ wtedy w Warszawie masowo eksmitowano bezrobotnych. Ten problem nie mógł umknąć I. Sendlerowej, więc poświęciła prawie cały swój wolny czas i środki na pomoc takim osobom.
Już w 1935 roku I. Sendlerowa dostała poważne stanowisko w Wydziale Opieki Społecznej i Zdrowia Publicznego. Później kierowała Referatem do walki z włóczęgostwem, żebractwem i prostytucją. Na tym terenie Irena czuła się jak w domu, bo od najmłodszych lat wiedziała, że jej celem jest pomoc potrzebującym.
Bohaterski wyczyn I. Sendlerowej
W grudniu 1942 roku I. Sendlerowa została kierownikiem referatu dziecięcego utworzonego przez Radę Pomocy Żydom. Do jej obowiązków należała regularna kontrola stanu sanitarno-higienicznego getta, ale nie to było największym problemem ówczesnych Żydów, żyjących pod ciągłą presją władz. Irena, mając przepustkę do getta, regularnie je odwiedzała i kontaktowała się z żyjącymi w nieludzkich warunkach Żydami. Władze obawiały się jedynie, aby infekcje wirusowe nie rozprzestrzeniły się poza getto i nie wywołały pandemii. Jednak Irena miała swój własny cel – uratować Żydów od śmierci.
Szanując kulturę i poglądy religijne Żydów, Irenie udało się nawet sprowadzić do getta gwiazdę Dawida. Taki czyn mógłby pozbawić ją nie tylko pozycji, ale i życia. Każdą swoją akcją okazywała solidarność z narodem żydowskim. I. Sendlerowa szybko stała się jedyną nadzieją na wybawienie, a później osobą, która mogła rzeczywiście dać tak pożądaną wolność.
Mając możliwość swobodnego wejścia do getta, Irena wraz z kilkoma robotnikami zaczęła wyprowadzać żydowskie dzieci. Wszystkie dane i informacje o dzieciach i sierotach starannie zapisała i przechowywała w butelkach, które zakopała w ziemi. Po zakończeniu II wojny światowej Irenie udało się zidentyfikować większość uratowanych dzieci.
W sumie I. Sendlerowa uratowała prawie 2,5 tysiąca żydowskich dzieci. Ocalone dzieci Irena osiedliła na własny koszt w sierocińcach, klasztorach i polskich rodzinach, które je przyjęły. I. Sendlerowa uratowała ich od śmierci i dała możliwość rozpoczęcia normalnego życia.
Aresztowania i prześladowania przez władze
Ratowanie dużej liczby żydowskich dzieci władze uznały wówczas za zdradę. Dlatego w 1943 roku Irena została aresztowana i skazana na śmierć. I. Sendlerowa, ratując dzieci z getta, doskonale rozumiała, że prędzej czy później zostanie zdemaskowana, więc starała się ocalić jak największą liczbę niewinnych. Aresztowanie nastąpiło 21 października 1943 roku. Wtedy Irena poznała osobę, która na nią doniosła – wcześniej dochodziło między nimi do częstego komunikowania się i widywania.
W momencie, gdy I. Sendlerowa zrozumiała, że nie ma nadziei na ratunek, w dniu, w którym miała odbyć się jej egzekucja, została cudownie ocalona. Byłym współpracownikom Ireny udało się przekupić strażników więziennych niemałą łapówką. W dniu egzekucji I. Sendlerowej potajemnie wyprowadzono ją z więzienia i odesłano do domu. Sfałszowano także oficjalne dokumenty: wskazywały one, że I. Sendlerowa została stracona zgodnie z wyrokiem.
Od tego momentu rozpoczął się nowy etap życia I. Sendlerowej. Do końca wojny była zmuszona do ciągłego ukrywania się. Jednak mimo niebezpieczeństwa i prześladowań ze strony władz, Irena nadal ratowała żydowskie dzieci i pomagała wszystkim potrzebującym.
Okres powojenny i śmierć I. Sendlerowej
Po wyzwoleniu Warszawy Irena wróciła do rodzinnego miasta i na zaproszenie Jerzego Albrechta podjęła pracę w Wydziale Pomocy Społecznej. Aktywnie przyczyniała się do powstawania nowych domów dziecka, domów starców i specjalnych ośrodków dla dziewcząt i kobiet, które ucierpiały w wyniku działań wojennych.
Dopiero po wojnie I. Sendlerowa miała okazję odkopać butelki z danymi i informacjami o wszystkich uratowanych przez siebie dzieciach. Listę ocalonych Żydów przekazała Adolfowi Bermanowi, który w tym czasie stał na czele Centralnego Komitetu Żydów Polskich. Pracownikom komitetu udało się odnaleźć większość uratowanych dzieci i natychmiast przekazać je rodzinom. Sieroty umieszczano w sierocińcach. I. Sendlerowa odwiedzała je regularnie.
Oczywiście nikt nie mówił o wyczynie Ireny w trosce o jej bezpieczeństwo. Jednak wdzięczność uratowanych dzieci i ich uśmiechy były najlepszym podziękowaniem dla kobiety.
I. Sendlerowa poświęciła swoje życie pomocy potrzebującym. Uratowała ponad 2,5 tysiąca dzieci od śmierci, ryzykując własnym życiem. Za to Irena była prześladowana niemal do końca swoich dni. Dopiero w 2007 roku Prezydent RP zgłosił kandydaturę I. Sendlerowej do Pokojowej Nagrody Nobla. Jednak wybawicielka niewinnych jej wtedy nie otrzymała.
I. Sendlerowa zmarła 12 maja 2008 roku. Pamięć o niej jest żywa i będzie żyła wiecznie w rodzinach uratowanych dzieci i na kartach historii.
